دیابت(بیماری قند) که امروزه در جوامع جهانی و نیز در کشور ما شیوع زیادی یافته است،جزء موارد ممنوعیت کامل روزه داری نیست بلکه بسته به حالات مختلف و وضعیت بیمار و صلاحدید پزشک، فرد میتواند برای روزه گرفتن یا نگرفتن تصمیم بگیرد.

به طور کلی می توان گفت که بیماران دیابتیکه قند خونشان به خوبی تحت کنترل است و مبتلا به بیماریهای دیگر نیستند و به عبارت دیگر دیابت موجب صدمه به کلیه ها،چشمها،قلب و دیگراعضایشان نشده است و نیز بیمارانی که انسولین مصرف نمیکنند میتوانند روزه بگیرند.آنچه که باید بیماران دیابتی به آن توجه داشته باشند این است که روزه داری را نباید معادل رژیم غذایی برای کاهش قند دانست و ضرورت دارد که بیماران دیابتی اصول صحیح روزه داری و رژیم دائم خود را دراین ماه نیز رعایت نمایند.آنها نباید کالری دریافتی خود را در این ماه افزایش دهند وهمچنین باید مصرف قندها و مواد شیرین مثل زولبیا وبامیه رامحدود نمایند.

کنترل قند خون و مصرف دارو

بهترین حالت این است که بیماران دیابتی که روزه میگیرند به وسیله گلوکومتر قند خونشان را پیش از افطار،2 ساعت پس از افطار و نیز پیش از سحری اندازه بگیرند.در صورتی که قندخون فرد دیابتی 2 ساعت پس از افطاربالای250 بود شب بعد باید 20 درصد از میزان کالری خود را در زمان افطار کم کند. در مورد سحرهم اگر قند خون پیش ازسحر بیش از 200 میلی گرم در دسی لیتربود باید20 درصد ازمیزان کالری دریافتی در زمان سحرکم شود، اما اگر قند خون بیمار قبل ازسحربیش از 350 میلی گرم در دسی لیتر بود بهتر است اصلاً روزه نگیرد.در مورد مصرف قرصهای پایین آورنده قند خون توصیه میشود که قرصهای مصرفی صبح و ظهر همزمان هنگام افطار و قرصهای مصرفی شبانه پیش از سحرمصرف شود.



مهمترین وخطرناک ترین عارضه ای که بیماران دیابتی را در زمان روزه داری تهدید می کند افت شدید قند خون درطی روز (هیپوگلسیمی) است. این وضعیت خطرناک که باعلائمی چون عرق کردن، احساس گیجی، تپش قلب ، لرزش بدن، تاری دید، بی حالی و در نهایت بیهوش شدن مشخص میشود، درصورتی که بلافاصله با مصرف مواد قندی درمان نشود میتواند منجربه اغماء وحتی مرگ بیمارشود.نکته مهم این است که در افرادی که دچار هیپوگلیسمی مکرر میشوند ممکن است نخستین علامت کاهش سطح هوشیاری واغماباشد.بیماران دیابتی که قصد روزه گرفتن دارند باید حتما به پزشک معالج شان مراجعه و نام داروهایی را که مصرف میکنند به او بگویند، زیرا برخی از این داروها که نیمه عمر طولانی داشته و مدت زیادی دربدن میمانند، میتوانند خطر افت قندخون(هیپوگلیسمی) را افزایش دهند.ازجمله این داروها میتوان به قرص گلی بنکلامید اشاره نمود.درچنین مواردی ممکن است پزشک متخصص اقدام به تعویض داروی مصرفی نموده و داروی دیگری راکه مناسب تراست جایگزین نماید.

افراد دیابتی بهتر است در موارد زیر روزه نگیرند :
بیماران دیابتی که انسولین مصرف میکنند بهتراست روزه نگیرند، مگر کسانی که میزان انسولین مصرفی آنها زیاد نبوده و طی روز دچارافت قند خون نمیشوند.
بیماران دیابتی که سحری نخورده اند بهتراست درآن روز، روزه نگیرند.
بیمارانی که به هردلیل قندخونشان پیش ازسحربیشتراز350 میلی گرم دردسی لیترباشد بهتراست که اصلا روزه نگیرند.
 بیماران دیابتی که به نحوی دچارعوارض مزمن دیابت برکلیه ها،مغز، قلب، چشمها، دستها وپاها وسایر ارگانهای بدن شده اند هر چند ممکن است دچارمشکل حادی نشوند ولی برای پیشگیری ازپیشرفت عوارض مزمن بهتراست بدون مشورت پزشک متخصص روزه نگیرند.